Βάσεις για την ανάδειξη της χώρας σε ενεργειακό κόμβο όχι μόνο στον τομέα του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και της δέσμευσης, μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα τίθενται με το νέο θεσμικό πλαίσιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή και τις επενδυτικές πρωτοβουλίες μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων στη χώρα.
Τα χαρακτηριστικά και οι προοπτικές της νέας, για τη χώρα μας, δραστηριότητας που διανοίγεται παρουσιάστηκαν στο ευρωπαϊκό συνέδριο για τη διαχείριση των βιομηχανικών εκπομπών (Industrial Carbon Management Forum), που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνης Στεφάτος, ανέφερε σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η Ελλάδα έχει τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε περιφερειακό κόμβο μεταφοράς CO2, συνδέοντας τη Νότια, Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο με κατάλληλες και ασφαλείς γεωλογικές αποθήκες. Σύμφωνα με τον ίδιο, στόχος είναι η χώρα να λειτουργεί ως σταθερός εταίρος σε συνεργασίες με την Ιταλία, τις χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η Αίγυπτος, συμβάλλοντας στους κοινούς στόχους για μια ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη περιφερειακή οικονομία.
Ανέφερε ότι η ολοκληρωμένη διαχείριση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων και ότι μέχρι πρότινος πρωτοστατούσαν κυρίως η Βόρεια και η Κεντρική Ευρώπη, με έργα όπως το Northern Lights. Όπως είπε, τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει κάνει πρόοδο μέσω συνεργασίας Πολιτείας και ιδιωτικών φορέων, εξασφαλίζοντας ευρωπαϊκούς πόρους για έργα δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 (CCS) που ξεπερνούν τα 920 εκατ. ευρώ, ενώ, κατά την εκτίμησή του, υπάρχουν προοπτικές μόχλευσης επενδύσεων έως και 4 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη εγχώριας αλυσίδας μεταφοράς και αποθήκευσης.
Ο ρόλος της Ελλάδας δεν σχετίζεται, προς το παρόν τουλάχιστον, με την αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα — καθώς αναφέρεται ότι η υπόγεια αποθήκη στον Πρίνο επαρκεί για την κάλυψη τμήματος των αναγκών της ελληνικής βιομηχανίας — αλλά με την υγροποίηση και τη μεταφορά του σε τρίτες χώρες που έχουν διαθέσιμο δυναμικό αποθήκευσης. Επίσης, όπως φάνηκε από τη συμφωνία που υπέγραψε η EnEarth με τη γερμανική πολυεθνική Heidelberg Materials για την ανάπτυξη χερσαίας υπόγειας αποθήκης διοξειδίου του άνθρακα στη Βάρνα της Βουλγαρίας, η χώρα μπορεί να εξελιχθεί και σε κόμβο μεταφοράς τεχνογνωσίας στον τομέα.
Ο Νικόλας Ρήγας, επικεφαλής του Τομέα Αποθήκευσης Άνθρακα της EnEarth, θυγατρικής του ομίλου Energean, ανέφερε στο ΑΠΕ ότι η αρχική συμφωνία της EnEarth με τη Heidelberg Materials, με προοπτική η εταιρεία να αναλάβει τον ρόλο του διαχειριστή (Operator) στη μεταφορά και αποθήκευση CO2 για τη μονάδα του γερμανικού ομίλου στη Ντέβνια της Βουλγαρίας, αποτελεί εξέλιξη την οποία αξιολογεί ως σημαντική.
Σύμφωνα με όσα είπε, πρόκειται για όμιλο με παρουσία σε δεκάδες χώρες και με χιλιάδες εγκαταστάσεις στον κλάδο του τσιμέντου, ο οποίος εμπιστεύεται την τεχνογνωσία και τη μέθοδο που αναπτύσσεται για την αποθήκευση CO2 στον Πρίνο και επιδιώκει να την εφαρμόσει στη Βουλγαρία, σε χερσαία περιοχή, στο πλαίσιο ενός από τα σημαντικότερα έργα απανθρακοποίησης του ομίλου.
Σημείωσε ότι η εξέλιξη αυτή, κατά την άποψή του, επιβεβαιώνει την προσπάθεια της εταιρείας και ότι το έργο της EnEarth στον Πρίνο είναι το τρίτο έργο αποθήκευσης που έχει λάβει περιβαλλοντική άδεια και αναμένει την άδεια αποθήκευσης για την πρώτη φάση.
Τα έργα που προχωρούν, συνολικού ύψους άνω των 4 δισ. ευρώ με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση άνω των 900 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνουν επενδύσεις από τους ομίλους:
Motor Oil για τα διυλιστήρια Κορίνθου, που εξασφάλισαν επιχορήγηση 127 εκατ. ευρώ για επενδύσεις δέσμευσης συνολικής ποσότητας 86 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα σε ορίζοντα δεκαετίας. Η επενδυτική απόφαση αναμένεται στα μέσα του 2026 και η έναρξη λειτουργίας στα τέλη του 2029.
ΤΙΤΑΝ, για το εργοστάσιο στο Καμάρι. Η επιχορήγηση είναι 234 εκατ. και αναμένεται η μείωση των εκπομπών κατά 20 εκατ. τόνους. Η επενδυτική απόφαση θα ληφθεί στα τέλη του 2026 και η λειτουργία αναμένεται στις αρχές του 2030.
Ηρακλής, για το εργοστάσιο τσιμέντου στο Μηλάκι Ευβοίας, όπου η επιχορήγηση φθάνει στα 124,5 εκατ. για τη δέσμευση 7 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Ομοίως, η επενδυτική απόφαση θα ληφθεί στα τέλη του 2026 και η λειτουργία αναμένεται στις αρχές του 2030.
ΔΕΣΦΑ σε συνεργασία με τον όμιλο GASLOG για το έργο APOLLOCO2, που αφορά την κατασκευή μονάδας υγροποίησης, προσωρινής αποθήκευσης και εξαγωγής διοξειδίου του άνθρακα στη Ρεβυθούσα. Η υγροποίηση γίνεται με το πάγωμα του αερίου σε χαμηλή θερμοκρασία, διαδικασία η οποία στη Ρεβυθούσα (όπου εισάγεται, αποθηκεύεται και αεριοποιείται υγροποιημένο φυσικό αέριο – ΥΦΑ) αναφέρεται ότι μπορεί να γίνει πιο αποδοτικά, δεδομένου ότι το ΥΦΑ αποθηκεύεται σε κρυογενικές συνθήκες, στους –162 βαθμούς Κελσίου, και χρειάζεται να θερμανθεί προκειμένου να επιστρέψει σε αέρια μορφή και να διοχετευθεί στους αγωγούς του ΔΕΣΦΑ. Ως αποτέλεσμα, η κατανάλωση ενέργειας για την υγροποίηση του διοξειδίου του άνθρακα στη Ρεβυθούσα θα είναι σημαντικά μειωμένη, γεγονός που προβάλλεται ως ένας από τους λόγους για τους οποίους η πρόταση του ΔΕΣΦΑ εξασφάλισε χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ, όπως σημειώνεται. Το διοξείδιο, σε υγροποιημένη μορφή, θα μεταφέρεται στην αποθήκη του Πρίνου (ή σε άλλες αποθήκες εντός και εκτός Ελλάδας) με πλοία. Πέραν αυτού, ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει την κατασκευή δικτύου αγωγών που θα μεταφέρουν το διοξείδιο του άνθρακα από τις βιομηχανίες στη Ρεβυθούσα.
EnEarth, θυγατρική της Energean, που αναπτύσσει την υπόγεια αποθήκη διοξειδίου του άνθρακα σε εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου στον Πρίνο. Η εταιρεία θα διενεργήσει δοκιμή αγοράς το 2026 και αναμένεται να λάβει την επενδυτική απόφαση στα τέλη της ίδιας χρονιάς. Πρόκειται για επένδυση ύψους 1 δισ. ευρώ που έχει λάβει ενισχύσεις 120 εκατ. από το Connecting Europe Facility και 150 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε πρώτη φάση ο Πρίνος θα έχει δυνατότητα αποθήκευσης ενός εκατ. τόνων ετησίως και στην πλήρη ανάπτυξη θα ανέβει σε 2,8 εκατ.
Η δέσμευση και υπόγεια αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από βιομηχανικές διεργασίες είναι ένας από τους πυλώνες της στρατηγικής της ΕΕ για την απανθρακοποίηση. Εφαρμόζεται κατά κύριο λόγο σε κλάδους όπου δεν υπάρχει δυνατότητα μείωσης των εκπομπών, μεταξύ άλλων στα διυλιστήρια, την τσιμεντοβιομηχανία και τη χημική βιομηχανία.
Του Κ.Βουτσαδάκη
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δημοσίευση σχολίου
0 Σχόλια